Kitap çevirmek iyi bir kazanç kapısı mı?

Kitap Çevirmek Çok Kazandırır Mı?

Kitap Çevirmenliği denildiğinde aklımıza gelen sorulardan birisi de bu işten iyi para kazanılıp kazanılmayacağı yönünde. Kitap çevirmenliği herkesin de bildiği gibi uzun vadeli bir iş. Peki ya iyi bir kazanç kapısı mıdır? Kitap Çevirmeni olarak çok iyi paralar kazanabilir misiniz? Kitap çevirisi yaptığınızda telif üzerinden mi anlaşırsanız yoksa peşin bir ücret karşılığı anlaşırsanız mı daha karlı çıkarsınız?

Aslında durum ülkemizde çok iyimser bir tablo çizmiyor. Birçok ülkede bir kitabın çevirmeni kitabın yazarı kadar el üstünde tutulsa da ülkemizde maalesef çevirmenlerin adı kitap kapağında bile yer almıyor. Bu durumun sonucu olarak da kitap çevirisi yaparak çok iyi paralar kazanılması bir hayalden öteye gitmiyor.

Peki Telif Üzerinden Yüzde Hesabı Mı Anlaşmalı Peşin Ücret Karşılığı Mı?

Farklı türlerde iki roman çevirisi yapmış birisi olarak ilkinde oldukça heyecanlı ve birazda hayalperest bir yaklaşımla telif hakkı üzerinden anlaşmıştım. Kitabın ilk baskısı 1000 adet gerçekleştirilmiş. Satışa sunulduğu etiket fiyatı ile baskı adedinin çarpımı üzerinden % 7 oranında bir ödeme almıştım. Kitabın ikinci baskıya gidebileceği umudu beni o zamanlar ayakta tutmuştu diyebilirim çünkü telif üzerinden anlaşma sonucu elime geçen meblağ kesinlikle emeklerimin karşılığı değildi. Ancak önemli bir noktayı atlamamak gerek. Telif hakkı üzerinden anlaştığınız zaman alacağınız ücret yalnızca kitabın çevirisiyle kalmıyor aynı zamanda kitapla ilgili gerçekleştirilebilecek diğer faaliyetlerde de yayınevi size telif ödemekle yükümlü oluyor. Örneğin eser bir tiyatro oyunu olarak sergilenebilir veya dergide bir yazı dizisi halinde sunulabilir. Bununla ilgili Çevbir Kitap Altyazı ve Seslendirme Çevirmenlerinin Meslek Birliği Sitesinde yer alan sözleşmeyi mutlaka okumanızı öneririm.

İkinci kitap çevirisinde yüzde şeklinde anlaşmak yerine peşin bir ücret karşılığı yayıneviyle anlaşmış kitap basılana kadar, çevirdiğim kitap ya bir Harry Potter olursa diyen iç sesimi bastırmaya çalışmıştım. Sonuçta elime geçen ücret ne yazık ki yine oldukça düşüktü.

Bir Kitabın Çok Satması Neye Bağlı?

Her iki romanı da bir okuyucu olarak çok severek okumuş, birçok arkadaşıma ve çevreme önermiştim. Her ikisinin de oldukça iyi satış yapacağını düşünsem de satış rakamları oldukça gerilerde kalmıştı. Böyle bir durumla karşılaştığım zaman bir kitabın çok iyi satması için yalnızca içeriğin yeterli olmadığını bir kez daha somut bir şekilde anlamıştım. Bir kitabın yüksek satış rakamlarına ulaşabilmesi için birçok neden var aslında. Bu konu, çevrilen kitaplar için ayrıca ele alınması gereken bir durum ancak kısaca bahsetmek gerekirse satış rakamlarını etkileyen faktörler arasında kitabın gazete, dergi ve televizyonda reklamının yapılması, köşe yazarlarının köşelerinde, ünlü isimlerin sosyal medyada kitap hakkında konuşması, kitabın kitabevinde satış için konulduğu yer, yayınevinin bilinirliği sayılabilir.

Bu Kitap Kesin Çok Satar!

Kitap Çevirmenliğinin bir başka boyutu da yayınevine sizin kitap önerisinde bulunabiliyor olmanız. Araştırabilirsiniz ya da okuduğunuz bir kitabı çok beğenir, kitabın Türkçeye çevrildiğinde satış rekorları kıracağını düşünürseniz kitabı yayınevine siz sunabilirsiniz. Birçok yayınevi böyle durumlarda çevirmen tarafından gelen kitap önerisine oldukça sıcak bakmakta.

Kısacası kitap çevirmenliği ne yazık ki ülkemizde hala zevk için, hobi olarak yapılan bir meslektir. Belki siz kitapta geçen tek bir kelimeyi nasıl çevireceğinizi günlerce düşünürsünüz veya bir deyimin Türkçe karşılığını bulamadığınız için uykularınız kaçar ama emekleriniz karşılığını maddi olarak alamazsınız. Ne olursa olsun kitap çevirmenliği demek manevi değeri olan kalıcı bir işe imza atmak, hayal gücünüzü ve yaratıcılığınız kullanmak demektir ki bu da insana ayrı bir haz verir.